Blog Szczęśliwi.pl

BLISKOŚĆ to najlepszy wskaźnik miłości w związku małżeński/innym stałym

Co oznacza bliskość we wzorowym związku miłosnym?

Najprościej i najkrócej można powiedzieć, że bliskość to poczucie stałej potrzeby bezpośredniego obcowania z ukochaną osobą, partnerem w związku. W idealnym związku miłosnym powinna ona przybierać wszystkie postaci: emocjonalną, intelektualną i fizyczną. Przy okazji zwracam uwagę, że w związku miłosnym uczuciowym (emocjonalnym) nie musi występować więź ekonomiczna, jak w kolejnych fazach związku miłosnego, to jest w związku małżeńskim (stałym partnerskim – konkubinacie), rodzinnym i związku trzeciego wieku. Oznacza to, że bliskość z ukochaną osobą powinna polegać na pełnej akceptacji i zadowoleniu z bezpośredniej styczności partnerów wszystkimi zmysłami, czyli wzrokiem, dotykiem, słuchem, węchem, smakiem, a także szóstym zmysłem, czyli zdolnością wyczuwania oznak niezauważalnych (intuicją, wyjątkową wrażliwością, empatią i telepatią).

Bliskość polega na kontakcie, i to kontakcie szczególnego rodzaju, będącym wynikiem pełnej więzi uczuciowej między dwiema kochającymi się osobami. Ten wyjątkowy kontakt polega na tym, że z pełną szczerością i zaufaniem powierzyłbyś, Czytelniku, partnerowi wszystkie tajemnice i zamiary swojego serca. To tak jakbyś rozmawiał ze sobą. Jest to zdolność do rozumienia i współprzeżywania emocji, uczuć, pragnień, trosk, kłopotów i różnych innych zachowań partnera w związku. W życiu codziennym potrzeba bliskości dwojga kochających się partnerów powinna wyrażać się w bezpośredniości kontaktów, bliskiej styczności, szczerych i otwartych rozmowach, czułości i serdeczności, szacunku i życzliwości. Słowem, między partnerami nie może być żadnego dystansu fizycznego ani psychicznego. Stała potrzeba bliskości powinna być także wynikiem zadowolenia z codziennej, bezpośredniej styczności i kontaktów z kochanym partnerem.

W potocznym rozumieniu tę emocjonalną potrzebę bliskości nazywamy „chemią”, która łączy partnerów związku miłosnego. Pod tym określeniem kryje się istota bliskości, czyli silna świadoma i podświadoma potrzeba bycia z kochaną osobą, odczuwana z głębi serca, myśli i ducha. Jednym z najistotniejszych elementów bliskości w związku miłosnym (partnerskim) jest pożądanie seksualne jako jedna z postaci bliskości fizycznej. Według seksuologów pełna bliskość seksualna jest wynikiem rozkoszowania się seksem, a pełną satysfakcję seksualną można osiągnąć dzięki wszystkim zmysłom lub każdemu z osobna.

Jak powinna wyglądać bliskość we wzorowym małżeństwie?

Poczucie bliskości to najlepszy wskaźnik szczęścia małżeńskiego. Trzeba zatem robić wszystko, aby w Twoim związku małżeńskim, Czytelniku, zagościło na stałe wzajemne poczucie bliskości. Brak bliskości to istotna przeszkoda do zawarcia małżeństwa i tworzenia jakiegokolwiek stałego związku partnerskiego. Z kolei jej postępujący zanik jest bardzo ważnym symptomem rozkładu małżeństwa. Niemożność lub niechęć usunięcia tej przeszkody w związku moim zdaniem prowadzi niechybnie do jego całkowitego rozpadu.

Jak wcześniej wspomniałem, uczucie miłości jest nierozerwalnie związane z bliskością i odwrotnie, bez bliskości emocjonalnej nie może istnieć prawdziwa miłość. Logiczną i praktyczną konsekwencją tego faktu jest wniosek, że nie może być szczęśliwego małżeństwa bez miłości.

Bliskość intelektualna to równy, zbliżony lub odpowiedni dla partnerów ich poziom „mądrości” dający gwarancję wzajemnej komunikacji, zrozumienia, czyli zgodnego, szczęśliwego i trwałego małżeństwa. Praktycznym przykładem braku bliskości intelektualnej między małżonkami lub partnerami stałego związku jest stwierdzenie jednego z nich: „Nie chcę, nie lubię z tobą rozmawiać, przebywać, bo nie wiem, o co ci chodzi, bo się nie rozumiemy”. Bliskość fizyczna to codzienne pożycie partnerów wyrażające się w bezpośredniej styczności, kontaktach, a przede wszystkim we współżyciu fizycznym (seksualnym).

W tym miejscu muszę przypomnieć, że w zasadzie kwestia istnienia bliskości między partnerami powinna być już definitywnie rozstrzygnięta na etapie narzeczeństwa i miłości romantycznej jako warunek konieczny istnienia miłości przed zawarciem małżeństwa. W tym kategorycznym twierdzeniu chodzi o to, by już na etapie narzeczeństwa partnerzy doszli indywidualnie do wniosku, że odczuwają właściwie rozumianą bliskość. W związku małżeńskim powinna być ona już tylko podtrzymywana i wzmacniana. Rzadziej zdarza się, że utracona bliskość może być skutecznie przywracana na nowo na przykład po zdradzie partnera lub w przypadku jej wygaśnięcia z innych przyczyn.

Jak powinni postępować współmałżonkowie (partnerzy stałego związku), aby do końca trwania związku małżeńskiego utrzymywać bliskość emocjonalną?

Bliskość uczuciowa to wspólne, intymne przeżywanie uczuć, emocji, wrażeń, uniesień, zmartwień i odczuwania innych zdarzeń powstających w życiu dwojga osób, których łączy stały związek partnerski (małżeński, konkubinat czy inny stały).

Radzę już na wstępie przyjąć, że drogę do bliskości z ukochaną osobą należy rozpocząć od siebie. Najpierw odsłoń się, Czytelniku, ze swoim uczuciem wobec ukochanej osoby, ujawnij emocje. Bądź prawdziwy, autentyczny, otwarty, szczery. Odrzuć maskę, pokaż otwartą twarz i bądź sobą. Ujawnij rzeczywiste swoje pragnienia, marzenia wobec ukochanej osoby. Jeśli takiego Ciebie będzie postrzegać na co dzień Twoja żona (mąż), to nie pozostanie jej (jemu) nic innego, jak dostosować się do Twojej autentyczności, prawdziwości myślenia i postępowania. Staniecie się sobie bliżsi! Jeśli tak się nie stanie, otrzymasz sygnał, że istnieje potrzeba zastanowienia się, co jest z Waszą bliskością. Przecież wszyscy tęsknimy za kimś, przed kim będziemy mogli się otworzyć, wyżalić, „wyspowiadać”, czasem zrzucić kamień z serca, z kim wspólnie przeżywa się sukcesy i skacze z radości, bez żadnych zahamowań.

Jeśli boisz się otworzyć przed partnerem w związku, Czytelniku, zapewne masz ku temu jakieś powody. Zastanów się, co to jest. Czy warto je zamykać w sobie kosztem pełnej bliskości i narażania się na brak zaufania ze strony partnera? Chyba nie chcesz być samotny ze swoimi problemami i uciekać przed bliską osobą w chwilach naturalnej słabości? Zerwij wszelkie blokady i wewnętrzne bariery. Pozbądź się narzuconych nakazów, zakazów i przesądów przejętych od rodziców, nauczycieli, ze starych tradycji społecznych, z religii i kultury mijających wieków. Twoje obawy i lęki przed uzewnętrznieniem się przed osobą, którą przecież kochasz i wybrałeś na dobre i na złe, są zupełnie nieuzasadnione. Jeśli nie wierzysz mi teraz, to w sprzyjających okolicznościach spytaj współmałżonka wprost: czy chciałby znać Twoje najskrytsze myśli, ukryte pragnienia, twoje tajemnice? Czy dzieliłby z Tobą problemy, nawet te, których rozwiązanie jest zależne wyłącznie od Ciebie?

Przede wszystkim zawsze bądź szczery wobec swojego wewnętrznego głosu, Czytelniku, słuchaj swojego serca i nie kieruj się głosem innych w intymnych sprawach dotyczących Was i Waszego związku.

Tego, jakie znaczenie ma bliskość uczuciowa i jej utrzymanie przez całe życie w małżeństwie, doświadczysz osobiście u schyłku życia. Już dziś, idąc ulicą, w parku na spacerze przyjrzyj się, jak pięknie i kojąco wygląda para staruszków czule szepczących i trzymających się za ręce.

Co mają robić małżonkowie (partnerzy związku stałego), aby osiągnąć bliskość intelektualną, utrzymywać ją do końca życia i umiejętnie wykorzystywać do osiągania najważniejszych wartości na drodze do prawdziwego szczęścia?

Więź intelektualna to odpowiedni dla partnerów w stałym związku (małżeństwie, konkubinacie) „poziom mądrości”. To stwierdzenie brzmi zbyt ogólnie i teoretycznie. Z praktycznego punktu widzenia chodzi o poziom wiedzy nabytej i co najmniej otrzymanej przez partnerów przez naukę, praktykę i doświadczenie oraz umiejętność jej wykorzystywania. To właśnie ten odpowiedni poziom mądrości ma dać partnerom związku bliskość intelektualną, która ma ich łączyć, jednoczyć i ułatwiać podejmowanie decyzji. Na początek muszę przypomnieć, że to, czy partnerzy są dopasowani pod względem poziomu intelektualnego, a więc wiedzy rozumianej jako „mądrość”, powinno zostać przez nich rozstrzygnięte przed zawarciem związku małżeńskiego. Jeżeli jednak tak się nie stało, to jest oczywistym błędem popełnionym na etapie miłości romantycznej w narzeczeństwie. Partnerzy powinni go jak najszybciej wyeliminować po zawarciu małżeństwa i stwierdzeniu niedopasowania pod względem intelektualnym. To jest niezwykle trudna decyzja, bo wstydliwa i przykra, kiedy przekazujemy zakochanemu partnerowi sygnał o jego za niskim poziomie intelektualnym. Trzeba ją podejmować rozważnie, z wyczuciem. Przede wszystkim ma to być niewymuszona decyzja zainteresowanego partnera, a następnie wspólna małżeńska. Rozmaicie może wyglądać kwestia bliskości intelektualnej w czasie trwania małżeństwa przez całe wspólne życie. Osobiście na gruncie zawodowym poznałem sytuacje, które stawały się jedną z ważnych przyczyn rozwodu. Jedna z nich to przykład negatywny, którego należy unikać. Małżonek, człowiek z wyższym wykształceniem specjalistycznym, niepracujący w wyuczonym zawodzie, z różnych innych przyczyn przestał w ogóle interesować się jakąkolwiek dziedziną wiedzy, nawet innej zawodowej. Nie czytał i nie słuchał prawie żadnych informacji bieżących o świecie, o życiu, choćby innych ludzi. Po prostu zamknął się w sobie. W tym małżeństwie nastąpiła utrata poczucia bliskości intelektualnej, niestety bezpowrotnie – z tej i innych przyczyn małżeństwo się rozpadło, a sąd orzekł rozwód.

Inny przykład. Zakochani młodzi ludzie, on technik protetyk (od sztucznego uzupełniania uzębienia), ona po studiach z zakresu organizacji i zarządzania, po trzyletniej burzliwej miłości romantycznej zawarli związek małżeński. Mąż w ciągu kilku lat, jako dobry, znany na tym rynku usług specjalista, niemal całkowicie poświęcił się pracy zawodowej, uzyskując coraz to wyższe dochody dla dobra małżeństwa. Żona w tym czasie systematycznie podnosiła i doskonaliła swoje kwalifikacje. Dostrzegali to przełożeni i promowali ją tak, że po pięciu latach z inspektora w dziale organizacyjno-prawnym awansowała na stanowisko zastępcy dyrektora dość dużej firmy. Przez kolejne 20 lat małżeństwa każdy z partnerów znakomicie wykonywał swoje cele zawodowe, poświęcając na nie prawie w całości życie prywatne. Z tego też względu (tak tłumaczyli oboje) małżonkowie nie mieli żadnych wspólnych zainteresowań intelektualnych, kulturalnych, rozrywkowych. Ponadto mąż, przebywając ciągle w swojej pracowni, poza domem, przestał interesować się światem zewnętrznym, tym, co się dzieje w kraju, na świecie, a nawet w najbliższym otoczeniu. Żona podczas jednego z częstych wyjazdów służbowych poznała mężczyznę, który, jak później stwierdziła, dawał jej poczucie wspólnoty intelektualnej, to, czego nie czuła przez tyle lat życia z mężem. Podczas procesu rozwodowego wyznała prawie wprost, że w ich małżeństwie nie było od dawna żadnej bliskości, w tym emocjonalnej i intelektualnej. Od początku zabrakło czasu na wspólne, „prywatne” życie emocjonalne, intelektualne, w tym zaspokajanie potrzeb kulturalnych, rozrywkowych, relaks i wypoczynek. Prawda też tkwiła w zaniechaniu przez męża własnego rozwoju osobistego, braku chęci dorównania aspiracjom osobistym i rozwojowi intelektualnemu żony. Na tych i podobnych praktycznych przykładach odpowiadam na pytanie, co robić, aby w małżeństwie wciąż istniała więź intelektualna.

Trzeba przez cały czas trwania małżeństwa mieć i stale utrzymywać taki poziom wiedzy, który będzie stanowić wspólną płaszczyznę porozumienia, rozmów, przeżyć i emocji. Ma on łączyć małżonków w codziennym życiu i dawać poczucie bliskości. Może to być wiedza fachowa, zawodowa albo życiowa, wynikająca z pogłębiania wiedzy już zdobytej podczas nauki, z nowo pozyskanej w ramach osobistego rozwoju oraz z doświadczeń własnych i innych.

Trzeba ze światem iść do przodu. Każdy partner związku powinien żyć i rozwijać się intelektualnie, a nie pozostawać w tyle za postępem cywilizacyjnym. Powinien być żądny nowej wiedzy, informacji, wiadomości. Należy czytać i słuchać. Pogłębiać swoją wiedzę, a tym samym mądrość życiową. Interesować się tym, czym żyje partnerka (partner), co przeżywa, czym się interesuje. Trzeba zawsze pamiętać, że świat idzie do przodu z postępem cywilizacyjnym. Kiedy człowiek stanie na pewnym etapie zdobytej wiedzy i mądrości, oznaczać będzie, że wraz z upływem czasu pozostaje zacofany, coraz bardziej w tyle za innymi, w tym za partnerem i innymi członkami rodziny.

Jeżeli jeden partner widzi i uważa, że drugi zapada w marazm intelektualny i może dojść do utraty bliskości w tym zakresie, nie może czekać. Powinien, a wręcz dla dobra małżeństwa musi, podjąć odpowiednią inicjatywę, a następnie pomocne działania dla zachowania bliskości intelektualnej na wyrównanym poziomie intelektualnym. Znaleźć nowe bądź pobudzić dotychczasowe zainteresowania intelektualne partnera. Przecież małżonkowie powinni się wspierać i pomagać sobie, tak jak przyrzekali, zawierając małżeństwo na dobre i na złe.

Jak powinni postępować współmałżonkowie (partnerzy stałego związku), aby łączyła ich bliskość fizyczna do końca życia?

Jak wskazywałem w rozdziale o miłości, bliskość fizyczna powinna wyrażać się w bezpośredniości kontaktów, bliskiej styczności, co oznacza, że między partnerami nie może być dystansu fizycznego. Szczególnie ważnym elementem tej bliskości jest współżycie. Skoro podstawą faktyczną istnienia dobrego małżeństwa jest miłość, to oznacza, że nie może być mowy o szczęśliwym małżeństwie bez współżycia seksualnego, opartego na pełnej bliskości, w tym fizycznej, emocjonalnej i intelektualnej. Zwracam uwagę, że mówię o szczęśliwym małżeństwie i pełnej bliskości w tych trzech postaciach.

Myślę, że w początkowym okresie małżeństwa pożądanie seksualne nie wygaśnie samo przez się przez kilka, a nawet kilkanaście lat. Oczywiście pod warunkiem, że takie fizyczne pragnienie istniało w okresie narzeczeństwa, a miłość była nie tylko romantyczna, ale głęboka i trwała. W tym też okresie najczęściej małżonkom się wydaje, że nie ma potrzeby podejmowania jakichkolwiek kroków dla utrzymania lub podtrzymania współżycia seksualnego. I to jest pierwszy błąd – przekonanie, że po zawarciu związku małżeńskiego nadal istnieje i będzie trwać takie samo poczucie bliskości fizycznej w małżeństwie jak w czasie miłości romantycznej. Szczególnie, kiedy wkroczyły w nowe życie związku miłosnego realia życia małżeńskiego, gdy w związku z tym coraz częściej do małżeństwa wkrada się brak czasu na uniesienia miłosne lub odczuwa się zmęczenie i chęć odpoczynku.

Pamiętaj, Czytelniku, że nie można liczyć na ciągłość i taką samą intensywność seksualną w żadnym stałym związku. Bliskość wynikająca ze wspólnego zamieszkiwania, wspólnego łoża, wspólnego spożywania posiłków, wspólnego spędzania czasu, a później ze wspólnego wychowywania dzieci nie zawsze pozwala na trwałą namiętność seksualną. Z upływem czasu coraz częściej namiętne pożądanie i seks stawać się będzie zaspokajaniem popędu.

Wiedząc o tym, współżycie seksualne w małżeństwie urozmaicaj, uatrakcyjniaj i wzbogacaj. O tym będę pisał w części poświęconej satysfakcjonującemu współżyciu seksualnemu.

Bliskość fizyczna, oprócz pożycia seksualnego, to gama bezpośrednich kontaktów wyrażana za pomocą wszystkich zmysłów: dotyku, wzroku, węchu, słuchu, smaku. Trudno zresztą sobie nawet wyobrazić satysfakcjonujące współżycie seksualne małżonków bez wykorzystywania któregoś lub wielu zmysłów. Jednak pożycie małżeńskie to nie tylko seks. To przede wszystkim codzienny bezpośredni kontakt dwojga ludzi, którzy mają żyć i zaspokajać swoje potrzeby oraz realizować wspólne i osobiste cele życiowe. Czy jest to możliwe bez bezpośrednich kontaktów, bez rozmów w zasięgu wzroku i słuchu? Wniosek może być tylko jeden: bez takiej bliskości fizycznej nie można tworzyć szczęśliwego związku. Nie można realizować celów małżeństwa, rodziny i osobistych bez rozmów, wspólnego rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji twarzą w twarz. Myślę, że każdy wie już, co trzeba robić i jak postępować, aby w związku istniała bliskość fizyczna do końca życia. Niemniej spróbujmy razem uporządkować przynajmniej podstawowe zasady postępowania.

Pamiętaj, Czytelniku, by co dzień szczerze okazywać miłość, emocje, uczucia i swoje przywiązanie w bezpośredni sposób i poprzez fizyczny kontakt. Możesz to czynić przez przytulanie, obejmowanie, dotykanie, pieszczenie, całowanie, uśmiech, przyjazne gesty i mimikę ciała. Bardzo dobrym przykładem jest wyrażanie podziwu i uznania dla partnera słowem i gestem przynajmniej raz dziennie.

Najbardziej powszechnym i sprawdzonym sposobem na nawiązanie i utrzymanie bliskości fizycznej jest szczera, otwarta i kulturalna rozmowa. O umiejętności prowadzenia rozmów w związku będę pisał w dalszej części tego rozdziału.

Czyń wszystko, co możesz, Czytelniku, aby twój małżonek miał jak największą satysfakcję ze współżycia seksualnego. To ona jest najważniejszym ogniwem bliskości fizycznej. Każdy przejaw braku satysfakcji seksualnej powinien być sygnałem alarmowym dla drugiego małżonka o zagrożeniu bliskości w związku, a co za tym idzie – o początkach rozkładu małżeństwa.

Jeżeli masz obawy, lęki, opory, blokady wewnętrzne przed pełną bliskością wobec małżonka, wyniesione z dzieciństwa lub młodości, od rodziców, nauczycieli, otoczenia, środowiska czy religijne, pozbądź się ich. One są mniej ważne niż Twoja miłość, Twoje szczęście małżeńskie, Wasza przyszłość do końca życia. Nie warto tego stracić dla kilku chwil rzekomej słabości płynącej z całkowitego otwarcia się przed ukochaną osobą.

Kończąc temat bliskości w małżeństwie, muszę wyraźnie podkreślić, że nie oznacza ona idealnej zgodności i jedności we wszystkich sferach życia małżeńskiego. Każdy z małżonków zachowuje swoją odrębność, swój indywidualizm, charakter i osobowość. Bliskość nie oznacza także idealnego porozumienia w każdej domowej sprawie. Natomiast każdy z małżonków, zachowując swoje zdanie, poglądy, powinien dążyć do optymalnej zgodności i jedności w działaniu na wspólną rzecz, jaką jest szczęście małżeńskie. Żadne małżeństwo, żaden związek partnerski nie będą szczęśliwe, gdy chociaż jeden partner nie ma poczucia bliskości ze swojej strony lub nie odczuwa bliskości drugiego partnera.

ZAPAMIĘTAJ!

– Bliskość to szeroko rozumiane poczucie stałej potrzeby obcowania z partnerem przez utrzymywanie więzi emocjonalnej (uczuciowej), intelektualnej, fizycznej (współżycie seksualne) oraz ekonomicznej (prowadzenie gospodarstwa domowego).

– Potrzeba bliskości jest według mnie pierwszym, koniecznym i najważniejszym warunkiem istnienia stałego, zgodnego związku miłosnego dwojga ludzi. Jest to podstawowa przesłanka, dzięki której związek może przetrwać przez całe życie partnerów.

– Niewskazane jest, by w stały związek łączyła się osoba nieodczuwająca potrzeby bliskości z partnerem pod jakimkolwiek względem, w jakiejkolwiek postaci lub jakimkolwiek organem zmysłu. Dotyczy to także człowieka nieakceptującego lub tolerującego na siłę choćby jeden aspekt osobowości partnera lub jakikolwiek pojedynczy rodzaj styczności, którymkolwiek zmysłem (dotykiem, węchem, wzrokiem, słuchem itp.).

– Pierwszym ważnym objawem rodzącego się kryzysu w związku jest pojawienie się potrzeby samotności, „uwolnienia się” od partnera. Zbagatelizowanie tego objawu z czasem może powodować narastanie ochoty przebywania w samotności, a tym samym powolne zrywanie więzi bliskości.

– Przeszkodą w uzyskaniu pełnej satysfakcji seksualnej są często ograniczenia bliskości fizycznej wynikające z wewnętrznych zahamowań partnera spowodowanych rozmaitymi przyczynami, jak: nieśmiałość, wstyd, wychowanie rodzinne, religijność lub inne. Stąd do osiągnięcia pełnej bliskości fizycznej, satysfakcji seksualnej i trwałości związku ten problem powinien być wspólnie przełamany i rozwiązany.

Praktyczne wskazówki rozwiązywania konfliktów małżeńskich

Etap początkowy. Przygotowanie do rozwiązywania konfliktu

1. Wybierz sprzyjające okoliczności do rozwiązania konfliktu

Nie rozpoczynaj rozwiązywania konfliktu nieprzygotowany, byle jak, byle gdzie i byle kiedy. To nie jest zwykła, codzienna czynność. Czas, miejsce, warunki i inne okoliczności, w których mamy rozwikłać konflikt, tworzą ogólny dobry lub zły klimat do rozmowy i osiągnięcia satysfakcjonującego rozwiązania. Do najbardziej sprzyjających okoliczności prawie zawsze należy pozytywny okres (krótszy lub dłuższy) w życiu partnera, w którym będzie dobrze nastawiony do życia, optymistyczny, czyli prawdopodobnie będzie także przejawiał wolę do rozmowy i konstruktywnego rozwiązania przedmiotu sporu. Na przykład może to być czas krótko po jakimś pozytywnym przeżyciu lub zdarzeniu, chociaż nie bezpośrednio po nim. Wiedza o istnieniu sprzyjających okoliczności w życiu współmałżonka czy oznak zadowolenia to przecież podstawowa cecha dobrego związku, jaką powinna być bliskość. Przed rozpoczęciem bezpośrednich rozmów upewnij się, czy przewidywane uprzednio okoliczności mające towarzyszyć rozmowom nie zmieniły się na niesprzyjające. Jeśli okoliczności nie są odpowiednie, odłóż rozpoczęcie rozmowy. Uczyń to również wówczas, gdy z taką propozycją i terminem wyjdzie partner. Jeżeli o terminie powiadomiłeś współmałżonka, przeproś oraz przekonująco i szczerze uzasadnij zmianę.

2. Stwórz warunki sprzyjające rozmowie i przedmiotowi sporu

Dobierz neutralne i spokojne miejsce (mieszkanie, lokal, park, inne), najbliższe otoczenie (spokój, cisza, zieleń w parku itp.), rodzaj poczęstunku. To, jakie warunki będą sprzyjały rozmowie i tematowi do rozwiązania, sam powinieneś wiedzieć najlepiej, podobnie jak to, co będzie sprzyjało dobremu klimatowi rozmowy, będzie zbieżne lub pozostawać w związku z przedmiotem sporu oraz będzie odpowiadało partnerowi i Tobie samemu. Zastanów się, co jeszcze może stworzyć dobry nastrój miejsca i klimatu rozmowy.

3. Zadbaj o swoją pozytywną postawę przed, w trakcie i na zakończenie rozmowy

Bądź otwarty na partnera, wykazuj wolę rozwiązania problemu oraz pozytywne nastawienie do Waszego życia w związku dziś i w przyszłości. Taka postawa dobrze świadczy o Twoim podejściu i propozycjach rozwiązania sporu. Stosuj te formy przekazu, które Twój partner (partnerka) lubi i uznaje za przyjazne: słowa, gesty, mimikę, ruchy. Nie bez znaczenia jest Twój wygląd, świeżość i higiena. Nie przystępuj do rozmowy pod wpływem alkoholu lub jakichkolwiek środków, w tym także leków powodujących stan zobojętnienia.

4. Uzbrój się w cierpliwość, nie zakładaj szybkiego rozwiązania problemu i zakończenia sporu

Twoje działania prowadzące do rozwiązania spornego problemu i zakończenia konfliktu powinny być konkretne, wytrwałe i konsekwentne. Okazywanie zniecierpliwienia w trakcie dyskusji może być odbierane przez drugą stronę jako obniżanie wagi i znaczenia spornego problemu, a niejednokrotnie jako lekceważenie. Swoją wytrwałość musisz połączyć z wiarą i przekonaniem, że chcesz dobrze teraz i na przyszłość, stąd powinieneś być pewny, że przedstawione przez Ciebie sposoby rozwiązania problemu są nie tylko optymalnie najlepsze, lecz także najkorzystniejsze dla szczęścia w małżeństwie i rodzinie.

5. Unikaj złych nawykowych reakcji, odruchów, szczególnie takich, które mogą przeszkadzać lub denerwować partnera

Z upływem czasu małżonkowie już znają wzajemnie swoje nawykowe reakcje świadczące o złym lub dobrym nastawieniu do występujących spornych problemów oraz do rozwiązywania sporów. Pamiętając o tym i przystępując do rozwiązywania konfliktu, unikaj złych nawyków, które już na początku mogą zniweczyć możliwość rozmów bądź negatywnie nastawią współmałżonka. Zacznij zatem od rozpoznania sytuacji zwiastującej zbliżanie się niszczącej kłótni i staraj się do niej nie dopuszczać. Ale pamiętaj, aby w tym czasie unikać tych nawyków, które denerwują partnera, na przykład przerywania wypowiedzi, podnoszenia głosu, demonstracyjnych gestów, min itp. W zamian staraj się być opanowany, spokojny i konkretny w wypowiedziach. W trakcie konfliktu przestań walczyć o wygraną. Zamiast tego postaraj się udowodnić, że potrafisz ustępować, a nawet wykazać pokorę. Uniwersalna rada to zmiana wszystkich emocjonalnych, gwałtownych reakcji na spokojne, opanowane i łagodzące.

6. Przyjmuj współodpowiedzialność za powstały konflikt

Rzeczą ludzką jest błądzić. Nie wstydź się przyznać do swoich błędów. Przyznanie się i branie na siebie współodpowiedzialności nie oznacza, że przejmujesz na siebie winę i pełną odpowiedzialność. W prawidłowo funkcjonującym małżeństwie z reguły jest tak, że wina i odpowiedzialność rozkładają się na oboje małżonków. Przyznanie się do współodpowiedzialności na początku rozmowy może w decydujący sposób wpłynąć na szybsze rozwiązanie problemu. Wówczas drugi małżonek może także przyznać się do udziału w popełnieniu błędu, może też chcieć wziąć część odpowiedzialności na siebie. Takie stanowisko obu stron w praktyce przyspiesza rozwiązanie sporu i pozytywne zakończenie konfliktu.

7. Nie odkładaj problemu i jego rozwiązania

Skoro przystąpiłeś do rozwiązania konfliktu, dąż do jego rozwiązania bez robienia przerw z byle powodu lub motywowanych jakimiś obawami. Nie uciekaj od problemu, jego postawienia i rozwiązania. Odkładanie w czasie niczego przecież nie zmieni. Problem będzie istniał nadal, nawarstwiał się aż do rozmiaru kryzysu. Co ważne, może prowadzić do zapomnienia i „rozwodnienia” problemu na inne sprawy. Stań oko w oko z problemem i twarzą w twarz z partnerem. Przecież wybrałeś go na dobre i na złe. Kochasz go.

8. Przed przystąpieniem do rozwiązywania konfliktu przygotuj warianty rozwiązania przedmiotu sporu

Przystępując do bezpośredniej rozmowy, przede wszystkim powinieneś być przygotowany do merytorycznego roztrząsania istoty spornego problemu. To znaczy mieć stosowną wiedzę na temat przedmiotu sporu oraz przygotowane warianty rozwiązania. Jeżeli jest to możliwe, co najmniej dwa. Aby nie demonstrować przewagi w rozmowie przez przygotowanie się, szczególnie kiedy partner nie jest tak przyszykowany, najlepiej, jeśli będziesz miał je w głowie.

Etap rozwiązywania konfliktu

1. Zrób dobry wstęp do rozmowy: powiedz, jak się czujesz, co myślisz Powiedz partnerowi, co czujesz lub myślisz, jak przeżywasz konflikt.

Wyraź chociaż nutkę pokory, potrzebę bliskości. Pamiętaj, że poczucie bliskości rodzi otwartość i szczerość rozmowy, także w sprawach intymnych. Możesz się zdziwić, dowiadując się, że Twój partner zupełnie inaczej to rozumie lub że z pewnych rzeczy zupełnie nie zdawał sobie sprawy.

2. Staraj się być konkretny

Twoim celem jest najszybsze dojście do porozumienia i optymalnie najlepsze rozwiązanie konfliktu. Trudno to osiągnąć, kiedy obie strony mówią ogólnie lub odchodzą od tematu na rzecz walki ze sobą. Musisz pamiętać od początku, by mówić o konkretnym przedmiocie sporu i o konkretnych próbach jego rozwiązania i osiągnięcia porozumienia. Przecież znasz partnera i wiesz, jak do niego konkretnie dotrzeć. Bycie konkretnym pomoże obojgu partnerom uściślać wspólne stanowisko w sprawie i zwiększa szanse na porozumienie.

3. Pamiętaj, że celem jest wspólne rozwiązanie spornego problemu

Zgodne porozumienie dotyczące przedmiotu sporu jest Waszym celemi zadaniem. Nie uda Wam się osiągnąć porozumienia, jeśli chcesz skłonić partnera do zmiany. To jest już inny cel, niebędący przedmiotem konfliktu. Prowadząc rozmowy, w każdym momencie musisz pamiętać także o celu nadrzędnym, długofalowym, czyli dalszym dobrym pożyciu małżeńskim. Jeżeli konflikt urósł do kilku problemów, to należy go rozwiązywać wielostopniowo. Każdy problem oddzielnie według hierarchii ich ważności w związku. W praktyce życiowej małżeństw zazwyczaj trudno rozwiązać zbyt wiele problemów jednocześnie i od razu. Emocje, chaos wielu tematów, rozbiegane myślenie uniemożliwiają szybkie rozwiązanie nawet jednej spornej sprawy, a co dopiero kilku. Taka próba prawie zawsze nie prowadzi do dobrego rozwiązania wszystkich spraw spornych. Trzeba uzbroić się w cierpliwość, wspólnie ustalić, który problem jest najważniejszy dla obu stron, i zacząć od niego. Kiedy uznacie, że osiągnęliście porozumienie, ustalcie kolejność i czas rozpatrywania następnych.

4. Nie powracaj do przeszłości, celem jest przyszłe dobro, a rozstrzygasz teraźniejszość

Za wszelką cenę unikaj powracania do przeszłości, do tego, co się stało i czego nie jesteś (jesteście) w stanie już odmienić. Myśl i mów o przyszłości w związku z przedmiotem konfliktu. Pozwól drugiej stronie proponować rozwiązanie czy wiele rozwiązań z myślą o przyszłości. Na przykład pytaj: „Jak możemy rozwiązać ten problem?”, a nie „Skąd wziął się ten problem?”. Przywoływanie przeszłości powoduje powrót walki. Nie pytaj „dlaczego?”, tylko „kiedy”, „co?” lub „jak?”. Pamiętaj, jaki masz wykonać następny krok w rozmowie.

5. Rzeczywiście wysłuchaj partnera, niech on to widzi Faktyczne słuchanie jest bardzo ważne z dwóch powodów:

–  rzeczywiście poznasz stanowisko i racje drugiej strony; w przeciwnym wypadku będzie to tylko Twój monolog, który nie doprowadzi do porozumienia i podjęcia decyzji, nie będziesz nawet wiedział, na jakim etapie znajduje się spór,

–  kiedy partner to widzi, będzie spokojniejszy i zadowolony przynajmniej z tego, że jego słowa do Ciebie dotarły.

Słuchaj cierpliwie i nie przerywaj partnerowi w pół zdania, jeśli nie zakończył on swojej kwestii.

6. Każdą kwestię w rozmowie zaczynaj od siebie

Najlepiej, byś każdą myśl zaczynał od „ja”: ja myślę…, ja czuję… W ten sposób pokazujesz, że chcesz wziąć na siebie odpowiedzialność za własne zachowanie, unikając tym samym obwiniania swojego partnera.

7. Nie używaj wyrażeń rozkazujących, nakazujących

Pamiętaj, że w konflikcie każde ostre, jednoznaczne, nakazujące bądź bezwzględne wyrażenie nie łagodzi, lecz wręcz zaostrza spór. Wypowiedzi zawierające słowa „nigdy”, „powinieneś”, „musisz” są rozkazujące, a nie ugodowe. Unikaj ich. Zamień je na „pokojowe”, zaczynając od siebie, na przykład: „chciałbym/chciałabym…”, „myślę, że lepiej…”, „zaproponuj…”.

8. Nie wykazuj błędów partnera i nie przekonuj do swoich racji

Teraz nie czas na udowadnianie winy partnerowi ani na oczyszczanie siebie i przekonywania do swojej racji. Waszym nadrzędnym celem w tej chwili jest rozwiązanie sporu i przyszłe zgodne życie związku. Należy skoncentrować się na najlepszym rozwiązaniu tego, co jest przedmiotem sporu, a nie roztrząsaniu, skąd się zrodził problem i z czyjej winy. W tej chwili konieczne jest pokojowe współdziałanie, a nie walka co do racji i winy.

9. Nie używaj nieuczciwych argumentów i ciosów poniżej pasa

Tylko takie rozwiązanie konfliktu buduje dobrą przyszłość, które nie jest wymuszone. Oboje małżonkowie powinni mieć możliwość swobodnego podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów. Wyszukiwanie słabości, czułych miejsc, popełnionych wcześniej błędów bardziej burzy zaufanie i bliskość, niż utrwala zgodność w małżeństwie. Trzeba pamiętać, że nieuczciwie uzyskana zgoda partnera na rozwiązanie spornego problemu nie będzie swobodnie osiągniętym porozumieniem i trwałym zażegnaniem konfliktu.

Etap końcowy: rozwiązanie konfliktu i jego zakończenie

1. Daj partnerowi jako pierwszemu możliwość przedstawienia własnej propozycji rozwiązania spornego problemu

To nie ma być tylko pusty gest. Rzeczywiście wysłuchaj propozycji rozwiązania, jeżeli taką ma. Oczywiście w ten sposób zyskujesz pewną dozę jego zaufania co do Twojej woli rozwiązania problemu i zakończenia konfliktu. Kiedy wysłuchasz propozycji partnera, będziesz miał okazję porównania jej ze swoją propozycją, uprzednio przygotowaną i zapisaną w pamięci. Pozwoli Ci to na ewentualne dopasowanie najlepszego z własnych rozwiązań i szybsze zakończenie konfliktu, choćby w drodze kompromisu z obu stron.

2. Kompromis to dobra metoda rozwiązania przedmiotu konfliktu

Obustronny kompromis to optymalna metoda rozwiązania każdego konfliktu. Oznacza, że obie strony sporu ustępują w możliwych dla siebie granicach, ale ostateczne rozwiązanie jest w tych warunkach najlepsze dla dobra małżeństwa na dziś i najbliższą przyszłość. Oczywiście oboje małżonkowie zdają sobie sprawę, że to kompromisowe rozwiązanie nie jest dla nich osobiście najlepsze, lecz prowadzi do normalności w stosunkach małżeńskich. Natomiast oboje mogą nadal poszukiwać w przyszłości lepszego rozwiązania.

3. Znajdźcie rozwiązanie na próbę, jeżeli ostateczne osiągniecie porozumienia nie jest teraz możliwe

Może zdarzyć się i tak, że mimo stworzenia klimatu i jakiejś płaszczyzny dojścia do porozumienia nie dochodzicie do zgodnego sposobu trwałego rozwiązania konfliktu ani nie osiągnęliście obustronnego kompromisu. Należy wówczas wykorzystać płaszczyznę porozumienia i zaproponować rozwiązanie na próbę, określając wstępny czas jej trwania. To rozwiązanie na próbę może być przyjęciem propozycji jednej lub drugiej strony konfliktu na jakiś czas albo próbą przemiennego zastosowania rozwiązań obu stron w dowolnej kolejności sprawdzania. W ten sposób, zamiast odkładać spór bez żadnego rozwiązania, wyciszacie emocje konfliktowe i zajmujecie się realizacją rozwiązania próbnego jako tymczasowego.

4. Zgodne współdziałanie jako najlepsza metoda rozwiązania konfliktu, z najlepszym efektem dla szczęścia w małżeństwie

Idealnym zakończeniem konfliktu zawsze będzie osiągnięcie rozwiązania spornego problemu wskutek zgodnego porozumienia w ostatecznej fazie rozstrzygania sporu małżeńskiego. Jest to możliwe w każdym małżeństwie, w którym do powstania konfliktu dobrze funkcjonowały takie cechy związku, jak bliskość, zaufanie i umiejętność porozumiewania się (komunikatywność). Każdy z małżonków powinien jednak wiedzieć i stale pamiętać, że najlepsze decyzje dla szczęścia małżeńskiego to te, które są wynikiem zgodnego współdziałania. Należy do nich także zgodne rozwiązanie konfliktu osiągnięte w wyniku porozumienia kochających się małżonków.

5. Staraj się przywrócić atmosferę normalności po rozwiązaniu lub całkowitym zakończeniu konfliktu

Przede wszystkim nie komentuj sposobu rozwiązania problemu, przekładając je na swoje racje, typu: „A nie mówiłem/mówiłam”, „I tak wyszło na moje”, „I po co to było”. Najlepszym zakończeniem jest gest pokoju uczyniony tak, jak lubi partner. Nikt z Was nie powinien wychodzić z konfliktu jako pokonany ani demonstrować zwycięstwa.

Tak pokrótce wygląda praktyczny system rozwiązywania konfliktów w związkach małżeńskich i innych stałych, takich jak na przykład konkubinat. Jednak w małżeństwach oprócz konfliktów, które należy umownie zaliczyć do mniejszej skali zagrożeń dla zgodności i trwałości związku małżeńskiego, rodzą się w bólu znacznie gorsze zagrożenia. To kryzysy małżeńskie.