Blog Szczęśliwi.pl

Wzajemna pomoc, to ogniwo i warunek dobrego, bezpiecznego i szczęśliwego życia partnerów związku i każdego członka rodziny.

Na czym powinna polegać wzajemna pomoc w związku małżeńskim jako spełnienie się małżonków na drodze do szczęścia?

Na tak postawione pytanie najlepiej odpowiedzieć mogą tylko sami małżonkowie (partnerzy stałego związku), pod jednym ogólnym warunkiem – powinni znać konkretne potrzeby pomocy ze strony drugiego małżonka. Będą o nich na pewno wiedzieć wówczas, gdy ich związek rzeczywiście łączą wszystkie więzi małżeńskie tworzące szczęście małżeńskie. Na podstawie wieloletniej praktyki zawodowej i doświadczenia życiowego mogę pomóc Ci, Czytelniku, wskazując takie zakresy przedmiotowe wzajemnej pomocy między małżonkami, z którymi spotykałem się najczęściej. Były one niedoceniane, niezauważane, lecz ważne, a także sporne, często doprowadzając do rozkładu małżeństwa i rozwodu. Wzajemna pomoc stanowi siódmy rodzaj więzi małżeńskiej i jest konieczna do osiągnięcia szczęścia w związku małżeńskim i innym stałym.

             Z mocy prawa wzajemna pomoc jest obowiązkiem każdego małżonka zapisanym w ustawie. W szczególności wspomniany już przeze mnie art. 23 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi: „Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli”.

Co prawda przepisy kodeksu rodzinnego nie regulują szczegółowo, na czym konkretnie ma polegać wzajemna pomoc małżonków, lecz już z orzecznictwa sądowego wynika, że obejmować powinna nie tylko pomoc w sytuacjach wyjątkowych, na przykład w razie choroby, lecz także w zwykłych czynnościach w gospodarstwie domowym. Ten prawny i moralny obowiązek wzajemnej pomocy powinien trwać przez wszystkie fazy trwania związku małżeńskiego, a więc w fazie małżeństwa bez dzieci, w fazie rodziny oraz w trzecim wieku.

              W tym miejscu muszę wprowadzić istotne z praktycznego, życiowego punktu widzenia rozróżnienie w zakresie rozumienia więzi wzajemnej pomocy w związku małżeńskim. To właśnie na tym tle często powstają wątpliwości i spory, szczególnie kiedy małżonkowie niezbyt dokładnie rozumieją, co należy do ich obowiązków, co robią w ramach wzajemnej pomocy, a co dodatkowo dla dobra pożycia małżeńskiego.

              W ciągu całego życia małżonkowie będą mieli dwie grupy celów i zadań do wykonania na drodze do prawdziwego szczęścia.

                   Pierwsza grupa to najważniejsze cele i zadania własne, osobiste każdego małżonka jako człowieka, który chce i powinien dążyć do osiągnięcia swojego prawdziwego szczęścia, o którym pisałem w rozdziale „O szczęściu”.

Do najważniejszych celów i zadań osobistych małżonków na drodze do prawdziwego szczęścia, czyli pełni życia (nie tylko do szczęścia małżeńskiego), należą:

–  oddanie w miłości,

–  spełnienie się w małżeństwie jako małżonek,

–  spełnienie się w rodzinie jako rodzic,

spełnienie się jako małżonek w związku trzeciego wieku (po usamodzielnieniu się dzieci),

–  satysfakcja z pracy zawodowej, samorealizacja przez twórcze życie i bezinteresowne czynienie dobra.

Do najważniejszych celów i zadań osobistych każdego małżonka w samym związku małżeńskim należą:

–  oddanie w miłości małżeńskiej,

–  spełnienie się jako małżonek w związku małżeńskim,

–  spłodzenie dziecka lub posiadanie go w inny dopuszczalny prawnie i biologicznie sposób.

Oprócz tych najważniejszych celów i zadań osobistych w samym związku małżeńskim (partnerskim) każdy z małżonków ma do zrealizowania osobiste i wspólne, zmierzające do osiągnięcia i utrzymania wszystkich więzi małżeńskich, niezbędnych do szczęścia małżeńskiego: uczuciowo-emocjonalnej, intelektualnej, wspólnoty celów, więzi światopoglądowej i religijnej, wspólnego zamieszkania, wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego oraz omawianej więzi wzajemnej pomocy.

Druga grupa to najważniejsze cele wspólne obojga małżonków, które powinni realizować razem w całym okresie pożycia małżeńskiego, we wszystkich fazach związku, w małżeństwie, rodzinie i w trzecim wieku. Do najważniejszych celów wspólnych na drodze do prawdziwego szczęścia jako pełni życia należą:

–  wzajemne oddanie w miłości,

–  szczęście małżeńskie,

–  posiadanie i wychowanie dziecka (dzieci),

–  szczęście w rodzinie.

Ale, jak wspomniałem wyżej, oprócz tego, że są to cele wspólne, każdy z małżonków ma w nich swój równy udział do zrealizowania jako cel osobisty. Wzajemna pomoc małżonków powinna przede wszystkim dotyczyć pomocy jednego małżonka w wykonywaniu przez drugiego jego zadań własnych i realizacji celów osobistych. Nie należy zatem tak nazywać i uznawać za niesienie pomocy drugiemu małżonkowi pomocy udzielanej w zakresie wykonywania wspólnych celów i zadań, tych, które powinny być realizowane razem w ramach wspólnoty małżeńskiej. To zadanie wspólne należy do wspólnych obowiązków i każdy z małżonków powinien je realizować razem. Oto praktyczne przykłady:

Celem osobistym jednego z małżonków na jego drodze do szczęścia jest uzyskanie satysfakcji z pracy zawodowej. Pomocą wzajemną drugiego małżonka może być, a nawet powinno, stworzenie takich warunków, aby mógł on pogodzić wykonywaną pracę z życiem małżeńskim, z wychowywaniem dziecka itp. I odwrotnie, na taką pomoc wzajemną powinien móc liczyć drugi małżonek.

Celem osobistym na drodze do prawdziwego szczęścia małżonki jest potrzeba samorealizacji przez bezinteresowne czynienie dobra, na przykład jako działacz społeczny na rzecz dzieci niepełnosprawnych. W takiej sytuacji drugi małżonek w ramach wzajemnej pomocy może i powinien nie tylko moralnie wspierać partnera, lecz także pomagać czynnie w takim zakresie, w jakim jest to potrzebne przy wykonywaniu tego osobistego zadania, bądź zastępować go przy zwykle wykonywanych czynnościach na rzecz celu wspólnego, w tym w pracach domowych.

Pomoc wzajemna przy realizacji celów wspólnych: małżonkowie zgodnie podzielili swoje role i obowiązki przy wykonywaniu zadania wspólnego, jakim jest wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego, w ten sposób, że zadaniem męża, ze względu na kwalifikacje i możliwości zarobkowe, przez odpowiedni okres będzie wzmożona (na przykład dodatkowa) praca zawodowa i dostarczanie niezbędnych środków na utrzymanie rodziny. Natomiast podstawowym zadaniem żony będzie gotowanie. Zwracam uwagę, że prowadzenie gospodarstwa domowego powinno być, co do zasady, obowiązkiem wspólnym obojga małżonków. Przy takim wspólnie uzgodnionym podziale ról i zadań pomocą męża dla żony będzie wykonywanie czynności domowych, które wchodzą w zakres prowadzenia gospodarstwa domowego należącego do obowiązków żony. Bo żona przejęła w całości ten obowiązek na siebie w zamian za przejęcie w całości przez męża wspólnego obowiązku dostarczania środków na życie małżeńskie przez wytężoną pracę. W takiej sytuacji mąż pomaga żonie, a nie tylko wykonuje swoją część zadania nazwanego wspólnym prowadzeniem gospodarstwa domowego.

             Do najważniejszych celów wspólnych w pożyciu małżeńskim w ciągu całego życia powinny należeć przede wszystkim dwa wspólne cele nadrzędne: posiadanie dziecka (dzieci) i jego wychowanie. Te cele wspólne małżonków będą wykonywane przede wszystkim na etapie rodziny, która jest najważniejszą wartością na drodze do szczęścia każdego człowieka.

             W całym okresie pożycia małżeńskiego szczególnego, praktycznego znaczenia nabiera wzajemna pomoc małżeńska w następujących konkretnych sprawach:

–  wspomniane wyżej wzajemne wspomaganie i zastępowanie się w obowiązkach związanych z posiadaniem dziecka (dzieci), jego (ich) wychowaniem i kształceniem oraz z prawidłowym funkcjonowaniem rodziny,

–  zapewnianie opieki, bezpieczeństwa, zdrowia każdego członka rodziny wymagającego wsparcia moralnego, pomocy fizycznej i każdej innej adekwatnej do rodzaju i zakresu potrzebnej pomocy, niezależnie od obowiązku prawnego pomocy,

–  zapewnianie wsparcia we wszelkich sytuacjach wyjątkowych zagrażających zdrowiu, życiu i bezpieczeństwu małżonka, dzieci, małżeństwu i rodzinie.

Wola i bezinteresowna chęć niesienia pomocy dla współmałżonka, wyrażana i niesiona w codziennych, normalnych sytuacjach życiowych, będzie dodatkowo wzmacniała wszystkie więzi małżeńskie.

             O tym, jakie skutki może wywołać brak lub zerwanie którejkolwiek z siedmiu więzi koniecznych do szczęścia małżeńskiego, będę szerzej pisać dalej, w części dotyczącej konfliktów i kryzysów małżeńskich.

Wspólne zamieszkanie i prowadzenie gospodarstwa domowego, to materialna podstawa spokojnego i stabilnego funkcjonowania małżeństwa i rodziny oraz realizacji wspólnych celów na drodze do szczęścia każdego członka rodziny.

Jak małżonkowie powinni rozumieć pojęcie „wspólne zamieszkanie”, aby tę więź dobrze zrealizować na drodze do osiągnięcia szczęścia w małżeństwie?

Wbrew pozorom spełnienie tej ważnej więzi dla szczęścia w małżeństwie, a następnie w rodzinie, nie jest takie oczywiste i proste do zrealizowania. Dla spełnienia tego warunku (więzi małżeńskiej) nie wystarczy bowiem zdobycie mieszkania i wspólne zamieszkanie małżonków w byle jakim miejscu, w byle jakim mieszkaniu, w byle jaki sposób. To mogłoby być zaledwie doraźne, przejściowe zaspokojenie miejsca dla najpilniejszych, fizjologicznych potrzeb życia małżeńskiego, a nie spełnienie tej więzi w całości i w dodatku z osiągnięciem szczęścia z wspólnego mieszkania.

     Dodam tylko, że chodzi o rzeczywiste, fizyczne przebywanie obojga małżonków (stałych partnerów) razem, w dzień i noc, we wspólnym miejscu zamieszkania, a nie tylko zameldowania. To zamieszkanie na pobyt stały musi być wspólnym zamiarem i wolą obojga małżonków. Ma być ono docelową lub przynajmniej na niezbędnie długi okres siedzibą i centrum życiowym małżeństwa.

     Prawdziwe szczęście z posiadania mieszkania i wspólnego w nim zamieszkania małżonkowie mogą osiągnąć, dopiero gdy:

–  zdobędą sami, własnymi staraniami, z własnych zapracowanych środków (nawet przy spłacie zaciągniętych kredytów) mieszkanie, którego będą właścicielami na zasadzie prawnej (ustawowej lub umownej) wspólności majątkowej,

–  miejsce położenia mieszkania (domu) będzie stanowić docelową (do końca życia) siedzibę życia małżeństwa, a następnie założonej rodziny,

–  miejsce zamieszkania będzie zapewniało możliwość zrealizowania wszystkich funkcji i zadań małżeństwa i rodziny, jak łatwy dostęp do placówek handlowych, do przedszkola, pierwszej szkoły, ośrodka służby zdrowia i innych niezbędnych do prawidłowego życia małżeństwa i rodziny,

–  miejsce i sposób mieszkania pozwoli małżonkom, a później pełnej rodzinie, stworzyć tak zwane ciepło domowego ogniska, o którym jeszcze będę wspominał w rozdziale „O rodzinie”,

–  mieszkanie zostanie zagospodarowane tak, aby umożliwiało wykonywanie wszystkich funkcji życiowych małżonków i rodziny, jak: jedzenie, spanie, wypoczywanie, nauka lub praca w domu i innych, w zależności od potrzeb danego małżeństwa (rodziny), na przykład opiekuńczych dla niepełnosprawnych członków rodziny,

–  w mieszkaniu na stałe zamieszkają, będą żyli i realizowali swoje cele życiowe wyłącznie małżonkowie, a następnie członkowie rodziny pełnej.

Oczywiste jest, że te wymienione warunki nie muszą, bo nawet nie mogą, być zrealizowane w jednym czasie i to z chwilą bezpośrednio po zawarciu związku małżeńskiego czy wejścia w inny stały związek typu konkubinat. Więź wspólnego zamieszkania powinna być realizowana w takim czasie, na jaki pozwolą gromadzone środki finansowe i inne możliwości małżonków oraz warunki zewnętrzne (na przykład znalezienie miejsca docelowego centrum życiowego). Realizacja powinna przebiegać we wspólnie zaplanowanej kolejności działań.

Z doświadczenia zawodowego i życiowego mogę powiedzieć, że największe szczęście ze zrealizowania więzi wspólnego mieszkania w całości osiągają ci małżonkowie (partnerzy), którzy wszystkie działania, w tym zgromadzone środki, zrealizowali własną pracą.

Na czym powinno polegać wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego na drodze do szczęścia w małżeństwie?

Na pojęcie wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego składa się:

–  zabezpieczenie środków materialnych, w tym finansowych, na potrzeby małżeństwa,

–  wspólne wyżywienie i utrzymanie,

–  współdecydowanie o najważniejszych sprawach i realizowanych celach małżeństwa.

Oczywiście warunkiem koniecznym do wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego przez małżonków jest wspólne zamieszkanie.

    Ponieważ wspólne zamieszkanie małżonków jest niezwykle ważną wartością i warunkiem do spełnienia po zawarciu związku małżeńskiego (wejściu w konkubinat), dlatego tę więź wyodrębniłem z więzi wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego i opisałem wyżej jako samodzielną oraz konieczną do osiągnięcia szczęścia w małżeństwie.

W zasadzie żaden z Czytelników nie powinien mieć wątpliwości, jak rozumieć i praktycznie realizować w życiu więź małżeńską, jaką jest wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego. Szczególnie wówczas, gdy sam jeszcze jest członkiem rodziny, którą nadal sterują rodzice lub gdy już współtworzy własny związek małżeński bądź rodzinny. W tym ostatnim przypadku zapewne każdy wyniósł z domu rodzinnego jakiś, dobry lub zły, wzorzec prowadzenia gospodarstwa domowego przez rodziców. O wspólnym prowadzeniu gospodarstwa domowego w rodzinie będę mówił w kolejnym rozdziale „O rodzinie”.

       Zacznę od pierwszego okresu małżeństwa, który słusznie każdy by chciał przeżywać jako „miesiąc miodowy”, trwający przez cały okres pozostawiania małżeństwa bez dzieci. Tak się niestety nie dzieje prawie w żadnym młodym małżeństwie. Po prostu życiowa rzeczywistość jest inna.

    Już w rozdziale „O miłości” wstępnie zasygnalizowałem, jakie najważniejsze cele czekają młodych małżonków po zawarciu małżeństwa. Są to:

–  na pewno radosne poślubne „wyżycie się” nowożeńców przed założeniem rodziny; temu celowi powinien służyć „miesiąc miodowy”,

–  określenie, przygotowanie i zasiedlenie miejsca, w którym zlokalizowana ma być stała siedziba małżeństwa i jego centrum życiowe, a najlepiej, jeśli to możliwe, od razu siedziba przyszłej rodziny,

–  zapewnienie stałego źródła dochodów zabezpieczającego środki na prowadzenie gospodarstwa domowego, utrzymanie małżeństwa i założenia rodziny przez wybór przez oboje partnerów docelowych rodzajów pracy zawodowej, zdobycie bądź ugruntowanie kwalifikacji w wybranych zawodach oraz podjęcie pracy,

–  przygotowanie się partnerów do założenia rodziny z dzieckiem (dziećmi) pod każdym względem, w tym psychicznym, edukacyjnym, materialnym.

W wymienionych wyżej celach młodego małżeństwa jest mowa o rozpoczęciu prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego, o utrzymaniu oraz o konieczności zapewnienia środków na życie małżeńskie. Wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego jest więc nie tylko ważnym celem małżeństwa, lecz także więzią, na której małżonkowie mogą budować swoje szczęście małżeńskie.

      Zastanówmy się najpierw, czy małżeństwo, a tym bardziej młode, świeżo po ślubie, w ogóle ma potrzebę prowadzenia gospodarstwa domowego i do tego wspólnie?

     A może do szczęścia małżonkom wystarczy oddzielnie spożywać posiłki, oddzielnie gromadzić, wydawać i rozliczać zarobione pieniądze i samemu decydować o swoich sprawach? Słowem być nadal wolnym jak ptak?

     Na podstawie wieloletniego doświadczenia zawodowego i życiowego swojego i moich klientów twierdzę zdecydowanie: nie. Człowiek sam, a z czasem samotny, nigdy nie osiągnie prawdziwego szczęścia. Nie osiągnie oddania w miłości, chyba że będzie kochał sam siebie. Tak samo będzie w małżeństwie, w rodzinie i w jesieni życia.

     Zaniechanie prowadzenia wspólnie i wspólnego gospodarstwa domowego to pierwszy krok do samotności. Nie taki jest cel małżeństwa.

Już od początku jego istnienia małżonkowie powinni wyrobić w sobie, a następnie przekazać dzieciom w rodzinie, dobre nawyki i wzorce wspólnoty małżeńskiej i wszystkich więzi ją łączących. Między innymi przez wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego, we wszystkich jego postaciach. Począwszy od zdobywania, wydawania i rozliczania środków pieniężnych, przez wspólne spożywanie posiłków (niekoniecznie zawsze w domu) oraz wspólne podejmowanie decyzji w sprawach aktualnych i na przyszłość.

     Wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego to także gospodarowanie wspólnym majątkiem gromadzonym wraz z rozwojem małżeństwa i rodziny. To mogą być rzeczy mniejszej wartości, jak ruchomości domowe, wyposażenie, a także większej, jak nieruchomości gruntowe czy zabudowane, na przykład domem.

     W tym miejscu jako prawnik muszę zwrócić uwagę na bardzo ważną rzecz, która ma istotne znaczenie dla zgodności i trwałości więzi wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego w małżeństwie, a później w rodzinie. Chodzi o tak zwaną ustawową wspólność majątkową małżonków po zawarciu związku małżeńskiego. Jest to wspólna własność majątku gromadzonego przez oboje małżonków od momentu ślubu do śmierci któregoś z nich. Obejmuje ona zarówno gromadzone ruchomości (meble, wyposażenie domu), jak i nieruchomości gruntowe lub niezabudowane, na przykład wspólnie zbudowanym domem mieszkalnym, garażem itp. Istnienie takiej wspólnoty majątkowej jest warunkiem koniecznym do prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego.

     Wspólnoty majątkowej z mocy prawa nie będzie między partnerami związku nieformalnego, na przykład w konkubinacie, bo nie wchodzą oni w związek małżeński (prawny). W ich sytuacji życiowej mogą tworzyć współwłasność przez wspólne nabywanie (kupowanie) przedmiotów każdorazową umową, odpowiednio sformułowaną pod względem prawnym. Jeżeli tak nie będą czynić, w praktyce i prawnie oznacza to, że ich wspólne gospodarstwo domowe pozbawione będzie ważnego elementu, czyli wspólności majątkowej, na której ich więź ma się opierać.

Ale w praktyce życiowej związków małżeńskich bywa i tak, że partnerzy (szczególnie wchodzący w związek małżeński po raz drugi i kolejny) mogą w chwili zawierania związku małżeńskiego zawrzeć formalną umowę o rozdzielności majątkowej, tak zwaną intercyzę przedślubną. Po jej zawarciu w małżeństwie każdy będzie miał własny majątek, na przykład z własnych źródeł dochodu (wynagrodzenia za pracę i z innych). W takiej sytuacji zupełnie różnie może (i z reguły tak jest) kształtować się więź małżeńska wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego. W szczególności zabraknie w niej podstawowego elementu – wspólnoty majątkowej.

       W skład pełnej więzi wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego powinny wchodzić jeszcze inne elementy, w tym pozamaterialne, jak gospodarowanie czasem wolnym na wypoczynek, na relaks i zabawy.

       Jeżeli małżonkowie od początku małżeństwa wprowadzą dobre wzorce, które staną się tradycją ich domu, to taką tradycję przejmą dzieci w ramach procesu wychowania w rodzinie.

Wspólnota celów, w tym co do posiadania dziecka/dzieci/, to warunek twórczego rozwoju małżeństwa i rodziny na drodze do pełni życia, czyli prawdziwego szczęścia.

Jak należy rozumieć wspólnotę celów w związku małżeńskim?

Pojęcie „wspólnota celów w małżeństwie” jest sama w sobie trzecią więzią małżeńską niezbędną do osiągnięcia szczęścia w związku małżeńskim.

     Jest to więź, która ma łączyć, zespalać, jednoczyć, pomagać. Nie może być przy tym żadnej odrębności, samodzielności, braku zgody drugiej strony, gdy chodzi o małżeństwo, lub wielu stron, gdy chodzi o więzi wielostronne. Ta wspólnota, a więc więź, ma czemuś służyć, na przykład wspólnocie majątkowej, środków finansowych, mieszkaniowej, małżeńskiej albo wspólnocie potrzeb, marzeń, pragnień, upodobań, dążeń, celów, planów itp.

      Dla naszych rozważań o małżeństwie przedmiotem wspólnoty (więzi) będą cele, które mają być wspólne dla małżonków do osiągnięcia szczęścia, na razie w samym małżeństwie, jeszcze nie w związku rodzinnym ani w fazie trzeciego wieku.

     Aby te cele były wspólne, a następnie mogły być realizowane na drodze do szczęścia, muszą spełniać pewne warunki, określone przez samych małżonków:

–  odpowiadać pragnieniom, marzeniom oraz potrzebom obojga małżonków (partnerów innego stałego związku),

–  być ustalone jako cele wspólne i przyjęte wspólną decyzją do osiągnięcia, zrealizowania.

Następnie małżeństwo powinno ustalić i zaplanować działania zmierzające do ich osiągnięcia, dodatkowo ustalić wspólnie:

–  sposoby (metody) działania, niezbędne środki oraz przewidywane terminy do zrealizowania lub osiągnięcia tych wspólnych celów w trakcie trwania małżeństwa,

–  ich realizację (osiąganie lub spełnianie), która powinna być okresowo sprawdzana, także wspólnie przez małżonków, a następnie w razie potrzeby odpowiednio korygowana lub zmieniana.

Jakie najważniejsze cele na drodze do prawdziwego szczęścia powinni realizować małżonkowie przez cały czas trwania związku małżeńskiego (innego stałego)?

Jaki powinien być główny cel małżeństwa na drodze do szczęścia?

Rzucam kilka podstawowych wartości, do których osiągnięcia może zmierzać małżeństwo: radosne życie, sukcesy zawodowe małżonków, bogactwo i majątek, spełnienie własnych aspiracji i ambicji każdego małżonka, posiadanie dziecka (dzieci), ich wychowanie i wykształcenie oraz wiele innych.

     Celowo nie wskazałem takiej wartości jak rodzina. A może rodzina jest tym najważniejszym celem życia małżeństwa?

     Jak wynika z badań socjologicznych przeprowadzanych w Polsce co kilka lat, około 70–80% badanej populacji niezmiennie wskazuje, że to właśnie rodzina jest najważniejszą wartością życiową, do której dążą ludzie. Skoro tak, równocześnie tym najważniejszym celem każdego związku dwojga kochających się ludzi powinno być posiadanie dziecka.

      Na razie celowo nie używam pojęcia „spłodzenie dziecka”. W świetle przytoczonych na początku tego rozdziału definicji nie można mówić o pojęciu rodziny bez dziecka. Związek bez dziecka może być co najwyżej formalnym małżeństwem, nieformalnym konkubinatem lub innym związkiem miłosnym bądź umownym, lecz żaden z nich nigdy nie będzie rodziną pełną, o której mowa w tamtych definicjach, a także w mojej definicji prawdziwego szczęścia, o której mowa w rozdziale „O szczęściu”. Tak więc sprawa wydaje się jasna.

       Naturalnym, biologicznym, a zarazem społecznym celem małżeństwa zawsze było posiadanie dziecka w rozumieniu spłodzenia go po to, by założyć rodzinę. Celem nadrzędnym, ogólnoludzkim od wieków była i jest prokreacja dla istnienia gatunku ludzkiego. Co więcej, taki sam cel został nam dany przez Boga i wynika to wprost z wersetu 28 Księgi Rodzaju: „Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię”.

Tak więc jesteśmy chyba zgodni, że dokonaliśmy ustalenia już dwóch bardzo ważnych, wspólnych celów związku małżeńskiego, wzajemnie zazębiających się, którymi są:

–  posiadanie dziecka (dzieci),

–  założenie rodziny.

Naszym zadaniem jest jednak wybór i przyjęcie najważniejszych celów, jakie mają zrealizować partnerzy związku małżeńskiego (innego stałego) w życiu, aby osiągnęli wspólnie i każdy z nich prawdziwe szczęście, o jakim mowa w mojej definicji szczęścia.

     Przypomnę, że prawdziwe szczęście to pełnia ludzkiego życia, na którą składa się osiągnięcie siedmiu najważniejszych wartości:

–  oddania w miłości,

–  spełnienia w małżeństwie (związku stałym),

–  posiadania dziecka (dzieci),

–  jego (ich) wychowania, w tym wykształcenia,

–  spełnienia w rodzinie,

–  satysfakcji z pracy zawodowej,

–  samorealizacji, w tym przez twórcze życie i bezinteresowne czynienie dobra.

Zastanówmy się, jakie jeszcze mogą być inne z najważniejszych celów do osiągnięcia lub zrealizowania przez małżonków w małżeństwie, kiedy nie tworzą jeszcze rodziny (bez dzieci). Niekoniecznie znajdują się one w wymienionej wyżej treści definicji prawdziwego szczęścia. Zwracam także uwagę, że w rodzinie i w związku trzeciego wieku będą też inne cele wspólne, choćby ze względu na większą liczbę jej członków, dziecko, dzieci, innych członków, w tym osoby starsze i niepełnosprawne, a także wiek małżonków po usamodzielnieniu się dzieci. O wspólnych celach w rodzinie będę mówił w odrębnym rozdziale „O rodzinie”.

       Analizując wartości znajdujące się w mojej definicji prawdziwego szczęścia, spójrzmy, czy wspólnym celem małżonków w związku małżeńskim bez dzieci może być osiągnięcie pozostałych czterech wartości z tej definicji, a więc: oddania w miłości, spełnienia w małżeństwie, satysfakcji z pracy zawodowej i samorealizacji każdego z małżonków. A może te cele lub niektóre z nich powinny być realizowane odrębnie i samodzielnie przez każdego z małżonków?

       Wydaje się, że w rzeczywistości życiowej każdego indywidualnego związku małżeńskiego nie ma żadnych przeszkód, aby wybrało ono za jeden z najważniejszych swoich celów każdą z tych czterech wartości i wszystkie razem do wspólnego realizowania, na zasadach, które zaproponowałem w odpowiedzi na pytanie dotyczące rozumienia i realizacji celów wspólnych. Będzie to wówczas wewnętrzna sprawa pary, do wspólnego ustalenia hierarchii ważności i kolejności realizowania tych cech na drodze do szczęścia.

        A może są jeszcze inne cele istotne na drodze do prawdziwego szczęścia, nieujęte w definicji? Zapewne, jednak dla naszych rozważań niezwykle ważne będą te, które są niezbędne, a wręcz konieczne do zrealizowania po zawarciu związku małżeńskiego (wejściu w stały związek partnerski) w początkowym okresie jego trwania.

Jakie cele wspólne powinni realizować małżonkowie w początkowym okresie małżeństwa, jeszcze bez dziecka?

Jak długo powinien umacniać się miłosny związek małżeński (bez dzieci) od chwili zawarcia do urodzenia pierwszego dziecka?

Podstawowym ogólnym celem wspólnym świeżo upieczonych małżonków powinno być podejmowanie i realizowanie takich działań, które będą zmierzały do umocnienia stałości, zgodności i trwałości związku małżeńskiego. Oczywiście praktycznie najlepszej odpowiedzi co do rodzaju działań, jakie powinny podejmować konkretni partnerzy w poszczególnych fazach związku, nie ma i być nie może. Filozoficznie można odpowiedzieć, że udzieli ich życie. Jednak w żadnym wypadku tak postępować nie należy. Nie można nie planować i czekać bezczynnie na przypadkowe zrządzenie losu, który przyniesie szczęście w małżeństwie.

Szczęście zależy prawie wyłącznie od człowieka, a w małżeństwie od obojga partnerów. Dlatego już w pierwszym okresie każdy związek powinien mieć określone przez samych małżonków wspólne cele na dziś i na jutro, czyli plan drogi do osiągnięcia szczęścia w małżeństwie, w rodzinie i szczęścia każdego z małżonków. Ja mogę jedynie przedstawić ogólne wnioski z mojej wieloletniej praktyki zawodowej wynikające ze spraw rozwodowych, a także przypomnieć moim zdaniem najważniejsze rady z literatury fachowej i naukowej. Decydujące znaczenie odgrywa wiek partnerów, w jakim wchodzą w związek małżeński. Determinuje on długość okresu pozostawania w związku jeszcze bez dzieci.

    Jeśli związek ma jeszcze czas na posiadanie dziecka, małżonkowie powinni określić i zrealizować dwa kolejne ważne cele:

–  umocnienie stałości, zgodności i trwałości ich związku miłosnego, czyli więzi uczuciowo-emocjonalnej, w tym miłości, więzi intelektualnej oraz wspólnoty celów,

–  przygotowanie się do założenia rodziny.

    Z fizjologicznego kobiecego punktu widzenia czas miłosnego związku małżeńskiego bez dzieci jest zdeterminowany wiekiem partnerki, a więc momentem, do którego jest w stanie urodzić pierwsze, optymalnie zdrowe dziecko. W przypadku mężczyzn ta granica wiekowa odgrywa nieco mniejszą rolę. Tak twierdzą specjaliści lekarze.

     Spójrzmy z innego punktu widzenia. Czas niezbędny na osiągnięcie wymienionych wyżej celów w dużej mierze będzie zależeć od długości okresu narzeczeństwa i sposobu jego przebiegu. W szczególności od tego, czy narzeczeni w okresie miłości romantycznej, przede wszystkim w jej drugiej fazie, nazwanej przeze mnie „twórczym zaangażowaniem”, dokonali wystarczającego i rzeczywistego sprawdzenia się pod względem spełnienia siedmiu kryteriów decydujących o prawidłowym doborze do małżeństwa jako stałego związku miłosnego na całe życie. Jeżeli okres kreatywnego zaangażowania w doborze w okresie narzeczeństwa i miłości romantycznej został prawidłowo wykorzystany, to czas umacniania się małżeństwa od ślubu do czasu założenia rodziny może być znacznie krótszy. Wówczas bowiem osiągnięty został pierwszy cel, czyli utwierdzenie się co do prawidłowego doboru partnera(ów), stabilności i trwałości związku. Ale, jak wskazałem wyżej, w pierwszym okresie małżeństwa, jeszcze bez dzieci, powinno się osiągnąć również drugi cel – przygotowanie się „świeżo upieczonych” małżonków do założenia rodziny. Na to także potrzeba będzie odpowiedniego czasu, szczególnie gdy nie dokonano tego w narzeczeństwie, bo na przykład żyło się wyłącznie miłością romantyczną, bez zaangażowania w sprawdzenie partnera/partnerki.

Przypominam, że to, jak powinna kształtować się miłość w okresie „czystej” (bez dzieci) fazy miłości małżeńskiej, obszernie opisywałem w rozdziale „O miłości”.

    Jak wykazałem w tamtym rozdziale, w mojej koncepcji wzorowego małżeństwa najważniejsze cele i sens funkcjonowania związku małżeńskiego na początku jego istnienia to:

–  radosne poślubne „wyżycie się” nowożeńców przed założeniem rodziny,

–  określenie, przygotowanie i zasiedlenie miejsca, w którym zlokalizowana ma być stała siedziba małżeństwa i przyszłej rodziny,

–  dążenie do zapewnienia stałego źródła dochodów, zabezpieczającego środki na prowadzenie gospodarstwa domowego, utrzymanie małżeństwa i przyszłej rodziny,

–  wybór przez oboje partnerów docelowych rodzajów pracy zawodowej, zdobycie bądź ugruntowanie kwalifikacji w wybranych zawodach oraz podjęcie w nich pracy,

–  przygotowanie się partnerów do założenia rodziny z dzieckiem (dziećmi) pod każdym względem, w tym psychicznym, edukacyjnym, materialnym.

    Możliwość realizacji tych celów nabierze szczególnie ważnego znaczenia w przypadku, w którym decyzja o zawarciu związku małżeńskiego została podjęta pochopnie, przedwcześnie albo po stronie któregoś małżonka zrodziły się wątpliwości co do trafności doboru partnera. Wówczas ten pierwszy okres małżeństwa może stanowić przedłużoną próbę właściwego dopasowania i doboru partnera, która z reguły powinna być pozytywnie przeprowadzona w okresie narzeczeństwie. Proszę także pamiętać, że w okresie małżeństwa, kiedy nie ma jeszcze dzieci i rodziny, łatwiej podjąć trudną decyzję o rozstaniu, gdy stwierdzi się brak realnych przesłanek na dalsze życie w tym związku.       Przedstawiona przeze mnie kolejność wskazanych wyżej celów nie ma większego znaczenia, ponieważ w każdym małżeństwie ich waga i kolejność realizacji może być różna, w zależności od wielu wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań w danym związku.

Z mojego doświadczenia związek małżeński bez dzieci powinien trwać do czasu, kiedy swoim pozytywnym myśleniem i postępowaniem po ślubie oboje małżonkowie upewnią się co do trafności doboru i dopasowania oraz kiedy dojdą do stwierdzenia, że spełniają przesłanki i warunki do założenia pełnej rodziny. Te optymalne wstępne przesłanki i warunki jako cele na początku małżeństwa wymieniłem wyżej w tym rozdziale. Natomiast jakie cechy, kryteria powinny charakteryzować wzorcową, szczęśliwą rodzinę, omówię w rozdziale „O rodzinie”.

     Poznaliśmy więc prostą zależność szczęścia małżeńskiego przez cały czas jego trwania od tego, w jaki sposób partnerzy rozpoczną życie małżeńskie po zawarciu związku. Jednak trzeba pamiętać, że podstawowym warunkiem, aby małżeństwo było szczęśliwe, jest bezwzględne istnienie prawdziwej miłości dwojga ludzi, w której oboje współmałżonkowie kochają i są kochani. Taka miłość w związku małżeńskim powinna być kontynuacją miłości zrodzonej w okresie narzeczeństwa jako miłość romantyczna.

„Więź intelektualna, czyli zbieżny poziom „mądrości” partnerów, to element konieczny do wspólnego osiągania celów na drodze do szczęścia w związku małżeńskim/innym stałym/ i w rodzinie.

Czy poziom mądrości małżonków (partnerów związku stałego) może mieć wpływ na szczęście w małżeństwie (stałym związku)?

Zgodnie z moim „portretem idealnej miłości”, który przedstawiłem w rozdziale „O miłości”, na prawdziwe uczucie miłości składają się między innymi: bliskość, dopasowanie partnerów (małżonków) oraz komunikatywność, czyli umiejętność porozumiewania się. Aby osiągnąć choćby te trzy cechy prawdziwej miłości, która jest podstawową więzią małżeńską, potrzeba do tego określonego, zbieżnego poziomu intelektualnego obojga partnerów, czyli poziomu ich mądrości. Przy czym od razu wyjaśniam, że przez pojęcie mądrości należy rozumieć wiedzę nabytą przez naukę lub doświadczenie i umiejętność jej wykorzystania. Szerzej o mądrości jako środku na drodze do szczęścia będę pisał w odrębnym rozdziale „O złotych środkach do szczęścia”.

 Co praktycznie w związku małżeńskim oznacza zbieżny poziom mądrości?

Zakres wiedzy i umiejętność jej wykorzystania przez każdego z partnerów powinny tworzyć taką więź intelektualną, w wyniku której wzajemnie odczuwają oni bliskość, są dopasowani swoją mądrością i umiejętnie się porozumiewają. Wcale nie musi to oznaczać, że małżonkowie koniecznie muszą mieć równorzędne wykształcenie, na równym poziomie kwalifikacje zawodowe czy też takie same umiejętności wykorzystywania wiedzy ogólnej i zawodowej. Zbieżność tych wszystkich elementów mądrości nie musi oznaczać ich równości czy równorzędności.

Chodzi o zdolność i umiejętność partnerów do dochodzenia do wspólnych ustaleń, decyzji, realizacji celów, porozumiewania się, rozwiązywania konfliktów i kryzysów.

W praktyce życiowej zbieżność wiedzy i umiejętności jej wykorzystania przez małżonków (partnerów) może polegać na tym, że jeden ma większą wiedzę, a mniejsze umiejętności jej wykorzystywania, natomiast drugi odwrotnie – mniejszą wiedzę, lecz większe możliwości wykorzystania wiedzy, nie tylko swojej, lecz także partnera. Z takimi przypadkami zbieżności poziomów mądrości, czyli pozytywnej więzi intelektualnej, dość często spotykałem się w praktyce zawodowej. Zwyczajowo klienci określali to jako ustalenie, kto z nich „rządzi” w małżeństwie.

Ważne jest to, aby mądrość partnerów procentowała pozytywnymi relacjami, rozstrzygnięciami i ważnymi wspólnymi decyzjami życiowymi na drodze do prawdziwego szczęścia.

Więź uczuciowo-emocjonalna, w tym wzajemna miłość i współżycie seksualne, to podstawa zgodności i trwałości małżeństwa/innego stałego związku/.

Jak powinna wyglądać więź uczuciowo-emocjonalna w związku małżeńskim (innym stałym) na drodze do osiągnięcia szczęścia małżeńskiego, czyli spełnienia partnerów w małżeństwie?

Tę wieź tworzą uczucia i emocje. Uczucia to dłużej trwające stany psychiczne, w tym składające się z emocji. Do uczuć należą: miłość, przyjaźń, sympatia, bliskość, namiętność, smutek, samotność itp. Z kolei emocje to krótko trwające stany psychiczne wywołane doznanymi przeżyciami, takie jak: radość, podniecenie, ekstaza, a także strach, gniew, złość itp. Takie i inne uczucia i emocje występujące między małżonkami w trakcie trwania związku małżeńskiego tworzą i kształtują więź uczuciowo-emocjonalną.

Pozytywne uczucia i emocje tworzą dobrą więź małżeńską. Negatywne – złą. Dla naszych rozważań o małżeństwie najważniejsze znaczenie ma w zasadzie jedno uczucie, czyli miłość, na którą powinno się składać możliwie najwięcej innych pozytywnych uczuć i emocji, jak bliskość i namiętność (uczucia) oraz radość, podniecenie i ekstaza (emocje).

Z rozdziału o miłości już wiemy, że na to podstawowe uczucie składa się siedem cech stanowiących jednocześnie warunki jej istnienia: bliskość, dopasowanie, zaufanie, współżycie seksualne, wierność, komunikatywność i optymizm rozumiany jako pozytywne myślenie i nastawienie do życia. Wśród nich jedna spełnia bardzo ważną, podwójną rolę – współżycie seksualne. Bez niego z jednej strony nie może być mowy o uczuciu miłości, bo satysfakcjonujące współżycie seksualne jest koniecznym warunkiem istnienia uczucia miłości.

Z drugiej strony bez współżycia seksualnego nie może dobrze i szczęśliwie funkcjonować związek małżeński, bo jest to jedna z głównych więzi małżeńskich. Stąd we wszystkich definicjach małżeństwa współżycie seksualne jest niekwestionowaną, samodzielną więzią małżeńską. Jest ono co najwyżej różnie w nich określane lub interpretowane ogólnie jako wspólne pożycie czy współżycie fizyczne.

W tym momencie stanąłem przed dylematem. Czy z samej definicji małżeństwa wyłączyć pojęcie „współżycie seksualne” z więzi uczuciowo-emocjonalnej, o której piszę, i uznać je za samodzielną więź małżeńską, czy pozostawić je jako nieodłączny element miłości przy więzi uczuciowo-emocjonalnej? Jest to dylemat czysto teoretyczny, ponieważ bezwzględnie należy uznać, że współżycie seksualne w rzeczywistości małżeńskiej powinno być jedną z najważniejszych więzi łączących związek małżeński.

Dlaczego prawdziwa miłość ma tak decydujące znaczenie w związku małżeńskim (lub stałym partnerskim)?

W żadnej z dotąd oficjalnie głoszonych definicji małżeństwa, słownikowej, socjologicznej, katolickiej i prawnej, które przedstawiłem wyżej, nie jest zapisana wprost miłość jako podstawowy element łączący związek małżeński.   

    Nawet w definicji katolickiej miłość nie jest wskazana jako konieczny łącznik małżonków. Małżeństwo ludzi ma być znakiem (symbolem) ich miłości do Chrystusa i do Kościoła. Co więcej, według mnie definicja katolicka na pierwszy plan stawia miłość partnerów do Chrystusa i w ogóle nie nadaje żadnego doczesnego, realnego znaczenia wzajemnej miłości samych partnerów związku małżeńskiego. Można dyskutować, która miłość dla małżeńskiej pary katolików ma być ważniejsza, czy ich wzajemna, czy miłość do Chrystusa. Ale dlaczego w życiu doczesnym ich miłość wzajemna ma być mniej ważna niż ich miłość do Kościoła? Zwracam uwagę, że w katolickiej definicji małżeństwa wcale nie ma warunku, kryterium czy przykazania wzajemnej miłości ludzkiej, istnieje tylko miłość do Chrystusa jako niewidzialnego Boga i do materialnego Kościoła.

Przypomnę, że w moim „portrecie miłości idealnej”, trwającej przez całe życie, małżeństwo jest kolejną, drugą fazą miłosnego związku partnerskiego po miłości romantycznej. Oczywiście pod warunkiem, że miłość romantyczna czy narzeczeństwo zakończą się pozytywnie przejściem w związek stały. Równie dobrze jednak narzeczeństwo i miłość romantyczna mogą się zakończyć rozstaniem. Nie musi to oznaczać tragedii dla wcześniej zauroczonych i zakochanych partnerów. Jeżeli bowiem rozstanie jest wynikiem świadomej oceny przez jednego lub drugiego partnera i stwierdzenia nieistnienia siedmiu najważniejszych cech wzorowego związku miłosnego, o których pisałem wcześniej, może być to bardzo dobra decyzja życiowa. W przeciwnym wypadku błąd w doborze partnerów kto wie czy nie stałby się dramatem życiowym przyszłego związku stałego (małżeństwa lub konkubinatu).

      Tak więc to miłość między dwojgiem ludzi, zrodzona w narzeczeństwie, powinna być najważniejszym budulcem wiążącym związek partnerski we wszystkich późniejszych fazach związku miłosnego, jak małżeństwo, rodzina i miłość trzeciego wieku.

      Jednak prawie każdy z czytających może powiedzieć, że zna przypadki istnienia związków małżeńskich bez miłości, na przykład zawartych wyłącznie w celach materialnych albo, częściej, rzekomo dla dobra wcześniej poczętego dziecka.

      Każdy z nas pamięta ze wspomnień rodziców, babć i dziadków, że w dawniejszych czasach bardzo często zdarzało się, że to rodzice wybierali dzieciom przyszłych małżonków, często wyłącznie z powodu ich dobrego stanu majątkowego, pochodzenia, dlatego że była to „dobra partia”.

     Co więcej, nawet wcześniej przytoczone oficjalne definicje, w tym katolicka, nie uznają wzajemnej miłości partnerów za warunek konieczny do zawarcia małżeństwa.

      Moja odpowiedź jest prosta: nie można osiągnąć spełnienia w małżeństwie, jako drugiego warunku prawdziwego szczęścia, bez wzajemnej miłości małżonków.

Wynika to z logicznego rozumowania.

Skoro małżeństwo ma być związkiem stałym, zgodnym, trwającym do końca życia i którego celem ma być rodzina i wychowanie dzieci, to:

Czy jego budowanie może następować bez miłości?

Czy bez miłości małżonków można wychować dziecko do miłości, w szczęściu i do szczęśliwego życia?

 Czy bez wzajemnej miłości członków rodziny można zbudować szczęście rodzinne?

 Czy wystarczy do prawdziwego szczęścia pozorna umowa partnerów o innym celu niż szczęście, zalegalizowana przez urzędnika na podstawie nieprawdziwego ich oświadczenia o miłości i przyrzeczenia w uroczystej formie?

 Spróbuj, drogi Czytelniku, przez chwilę zastanowić się nad odpowiedzią na te pytania, przywołać znane Ci przykłady z życia innych ludzi, a być może nawet bliskich, w których zauważysz skutki braku miłości. Ja takich przykładów spotkałem bardzo dużo w swojej praktyce zawodowej w sprawach rodzinnych, w tym rozwodowych. Zdarzało się i tak, że dopiero w procesie rozwodowym małżonek dowiadywał się, że drugi współmałżonek nigdy go nie kochał, i ta informacja w tym czasie często była bardziej tragicznym zaskoczeniem niż sam wyrok rozwodowy. Tak więc z całą mocą doświadczenia zawodowego i życiowego twierdzę: prawdziwa wzajemna miłość dwojga partnerów jest warunkiem koniecznym do istnienia związku, który może szczęśliwie trwać przez wszystkie jego fazy, to jest małżeństwo (konkubinat), rodzinę i związek trzeciego wieku.

Mówiąc o prawdziwej miłości, mam na uwadze wszystkie cechy, o jakich pisałem w poprzednim rozdziale „O miłości”, przedstawiając „portret idealnej (wzorcowej) miłości”. Są to: bliskość, dopasowanie, zaufanie, satysfakcjonujące współżycie seksualne, wierność, komunikatywność oraz optymizm, czyli pozytywne myślenie i nastawienie do życia.

      Czy te cechy wskazane przeze mnie jako warunki niezbędne do prawdziwej miłości nie powinny być także koniecznymi kryteriami małżeństwa? Jeżeli zgodzisz się z tym, Czytelniku, oznacza to, że Ty sam także uważasz, iż warunkiem podstawowym i koniecznym, na którym powinno bazować małżeństwo, jest przede wszystkim miłość ze wszystkimi cechami wymienionymi wyżej.

Zarówno w definicji małżeństwa, jak i w życiu, w związku małżeńskim musi istnieć miłość – i to nie tylko pozornie, lecz także rzeczywiście. To właśnie miłość przez zawiązanie formalnego węzła prawnego będzie przekształcona w małżeński związek partnerski dwojga kochających się ludzi.

     Przez formalne zawarcie małżeństwa miłość z pierwszej fazy romantycznej – narzeczeństwa – przechodzi w drugą fazę miłości, małżeństwo. Przy czym ta faza małżeńska ma być już stała, zgodna i trwała do końca życia. Miłość małżeńska, w początkowym okresie jeszcze bez dzieci, przechodzi dalej w kolejne fazy miłości, to jest miłość rodzinną i miłość trzeciego wieku.

     Wróćmy zatem do miłości małżeńskiej, czyli do drugiej fazy stałego związku miłosnego według mojej koncepcji idealnego związku partnerskiego.

     Najpierw przypomnę, że trwałość związku małżeńskiego powinna być efektem sprawdzonego doboru partnerów w okresie trwania miłości romantycznej i narzeczeństwa pod względem wszystkich siedmiu podstawowych cech charakterystycznych dla wzorcowego związku miłosnego.

     Jak już wspominałem, miłość małżeńska, a także konkubinat czy inny związek partnerski dwupłciowy jest stałym związkiem miłosnym dwojga ludzi, który powinien trwać przez kolejne trzy fazy życiowe partnerów. W każdej z nich uczucie miłości będzie się różnie kształtować pod względem więzi emocjonalnej (uczuciowej), szczególnie w zakresie współżycia seksualnego, w zależności od sytuacji ekonomicznej, w tym prowadzenia gospodarstwa domowego, a także wzajemnej pomocy.

Jak przeciwdziałać rutynie w seksie małżeńskim?

Monotonia, schematyzm i znudzenie seksem małżeńskim, ograniczanie się do spełnienia obowiązku małżeńskiego, osłabienie namiętności i pożądania, wypalenie seksualne to są powszechnie występujące czynniki, które mogą wpływać na rutynę we współżyciu seksualnym partnerów w małżeństwie i stałym związku.

     Pierwsza, podstawowa rada – musisz rozpoznać, Czytelniku, prawdziwe i realne przyczyny tej przeszkody, którą odczuwasz we współżyciu seksualnym ze swoim partnerem (partnerką):

–  co jest powodem Twojego rozczarowania lub znudzenia seksem z partnerem?

–  dlaczego gaśnie Wasza lub Twoja potrzeba bliskości fizycznej i psychicznej?

–  czy spory i kłótnie małżeńskie nie są skutkiem innej przyczyny złego współżycia seksualnego albo następstwem braku lub rozpadu którejś podstawowej więzi koniecznej do istnienia małżeństwa: bliskości, zaufania, wierności czy też wspólnoty ekonomicznej, wspólnych celów lub zainteresowań?

     Kiedy ustalisz tę realną przeszkodę i przyczyny jej powstania, czas na wzbogacenie wiedzy co do sposobów, jakimi będziesz chciał, Czytelniku, jak najskuteczniej i najłagodniej ją pokonać, usunąć czy zwalczyć.

     Możesz tę wiedzę czerpać, skąd chcesz, byleby była ona dobrym rozwiązaniem problemu, na przykład pozyskaną z poradników naukowych, popularnonaukowych i innych opracowań, a także, co mocno polecam, z pomocy fachowej od specjalistów, a także doświadczonych, mądrych ludzi.

     Tak przygotowany możesz przejść do najważniejszej rzeczy w dążeniu do uzdrowienia Waszego życia seksualnego: kulturalnej, ale asertywnej i twórczej rozmowy dwojga małżonków. Pamiętaj o jej podstawowym celu

– usunięciu przeszkody Waszego pożycia seksualnego.

Wielce prawdopodobne jest to, że nie rozwiążecie problemu w wyniku jednej rozmowy. Nieważne, ile tych rozmów będzie, jak długo będziecie je toczyć. Waszym celem jest rozwiązanie problemu, ustalenie zasad, metody i sposobu zgodnego, wspólnego działania, jak poprawić, uzdrowić, uatrakcyjnić seks małżeński, aby dawał Wam zadowolenie fizyczne i satysfakcję psychiczną.

       Osobnego omówienia wymaga problem schematyzmu i monotonii uprawiania stosunków seksualnych przez małżonków. Rutyna to przywiązanie i przyzwyczajenie bez emocji i wyrażania uczuć. Seks staje się wtedy mechaniczny jak jedzenie, oglądanie nudnego filmu, czytanie książki, jak każda zwykła czynność.

Typowe schematy rutyny w seksie:

–  seks jest uprawiany w jakimś od dawna ustalonym dniu tygodnia, miesiąca, sprzyjającym ze względu na okoliczności domowe, rodzinne; wybrany dzień staje się małżeńskim zwyczajem,

–  stałym i prawie niezmiennym miejscem staje się łóżko,

–  do zbliżeń zwyczajowo dochodzi na krótko przed snem, zazwyczaj szybko, bo obudzą się dzieci i rano trzeba iść wyspanym do pracy,

–  partnerzy skupiają się na jednej pozycji, najlepiej najwygodniejszej dla siebie,

–  ze względu na brak czasu partnerzy rezygnują z jakiejkolwiek gry wstępnej, w tym pieszczot, i przystępują od razu do aktu,

–  egoistycznym celem partnera (najczęściej mężczyzny) staje się osiągnięcie orgazmu, czyli zaspokojenie swojej potrzeby fizycznej (bez pełni psychicznego zadowolenia), bez zastanowienia się, czy drugi partner osiągnął zadowolenie ze stosunku.

Widocznymi i z upływem czasu coraz bardziej odczuwalnymi skutkami takiego zrutynizowanego schematu seksu małżeńskiego staje się najpierw znudzenie samym seksem, a w konsekwencji jego unikanie pod różnymi wymyślanymi pozorami.

       Znudzenie seksem przeradza się w zniechęcenie do partnera i to z próbą przerzucenia odpowiedzialności na drugiego partnera. To z kolei może prowadzić do zastępczego samozaspokojenia (masturbacji), nadmiernego zainteresowania pornografią i oglądania się za innymi partnerami. Nieprzerwanie w porę tego niedobrego trendu, niepodjęcie próby usunięcia właściwej przeszkody, którą w omawianym przypadku jest rutyna i nuda w seksie małżeńskim, może w ostateczności doprowadzić do zdrady.

        Rutyna to śmierć dla miłości i związku małżeńskiego i każdego stałego partnerskiego. Zanim zabije uczucia i związek, trzeba ją zwalczyć.

        Zacznijcie od rozmowy, szczerej i otwartej, w sprzyjających warunkach i okolicznościach, w celu powiedzenia, co Was niepokoi, gnębi, co przeszkadza w dotychczasowym pożyciu seksualnym. Dlaczego dopadła Was rutyna i nuda w seksie, który tak niegdyś Was łączył, że zdecydowaliście się na małżeństwo (konkubinat)? Ustalcie w rozmowie, najlepiej z początku pół żartem, pół serio, jakie konkretne przeszkody zauważacie w dotychczasowym współżyciu seksualnym. Niech żadnego z Was nie zwiedzie stwierdzenie drugiego, że wszystko jest okej, że są to tylko przejściowe kłopoty spowodowane, nawet rzeczywistymi, trudnościami.

         Jeżeli choćby jedno z Was jest przekonane o istniejącej przeszkodzie, to pozostawienie jej w seksie bez podjęcia jakichkolwiek działań wcześniej czy później może skończyć się takimi skutkami, jakie wymieniłem wyżej, włącznie ze zdradą i rozpadem małżeństwa.

         Przeciwdziałanie rutynie w seksie równie dobrze może rozpocząć jeden z partnerów, niezależnie od rozmowy i wspólnych działań, prowokując lub zachęcając do współdziałania współmałżonka, bardziej lub mniej świadomie. Nawet lepiej jest zacząć działania od siebie.

Mam dla zainteresowanych następujące, przykładowe propozycje do walki z rutyną.

1. Zmieńcie znudzone miejsce, jakim zazwyczaj jest łóżko. Dla miłośników natury polecam seks w plenerze, gdzie można puścić wodze własnej wyobraźni. W parku o stosownej porze macie do wyboru i dyspozycji ławki, huśtawki, przeróżne siedziska, a nawet zjeżdżalnie. W lesie na polanie, na trawiastej łączce, na leżących drzewach. W ogrodzie, na działce i na łące na trawie z czterolistną koniczyną, która będzie symbolem szczęścia w seksie. W namiocie lub kempingu, przy ognisku we dwoje. Kochajcie się z szumem wody, w jeziorze, nad morzem, a nawet w basenie. Takie miejsca z wodą to najpopularniejsze miejsca uprawiania seksu.

Dla domatorów również można znaleźć nie mniej atrakcyjne miejsca do seksu małżeńskiego. Jakże urozmaiconego seksu można doświadczać w kuchni, na stole, zlewie, i do tego wykorzystując żartobliwie akcesoria kuchenne, na przykład wykonując wałkiem masaż intymnych części ciała. W salonie na ławie, fotelu, krześle, pufie czy dywanie. No i najbardziej romantyczne miejsce z wodą – łazienka z prysznicem lub wanną, pełna miłosnych pieszczot połączonych z myciem i strumieniem wody. Na chodzącej pralce także, ale już bardziej ostrożnie. Wykorzystując sedes, uważajcie, by nie złamać zbyt kruchej deski. Dla domatorów polecam także seks w hotelu, pensjonacie, domku letniskowym, schronisku, na specjalnie zorganizowanym wypadzie weekendowym. Dla fanów motoryzacji polecam seks w samochodzie, na siedzeniach z tyłu i z przodu, przy drzwiach otwartych na zewnątrz, na przedniej masce czy na tylnej, a nawet na dachu.

To tylko przykładowe propozycje zmiany i uatrakcyjnienia miejsca uprawiania seksu małżeńskiego. Wyobraźnia ludzka jest nieograniczona. Od Waszej wyobraźni, pasji, upodobań i chęci zależy nieograniczony katalog miejsc Waszych igraszek miłosnych.

2. Zmieńcie czas uprawiania seksu. Już wcześniej wskazywałem, że seks małżeński zaczyna się od rana, a nie od łóżka przed snem. Wówczas miałem głównie na uwadze to, jak życie małżeńskie, sposób wykonywania codziennych czynności od samego rana wpływa na seks. Nazwałem ten czas i codzienne czynności grą wstępną do samego stosunku. Nie oznacza to jednak, że do zbliżenia może dochodzić wyłącznie na koniec dnia i to późnym wieczorem. Jeśli od rana wytwarzacie atmosferę bliskości i intymności, kochajcie się o każdej porze dnia, w każdym możliwym miejscu. Nie zawsze musi to być pełnia maestrii miłosnej, niech to będzie ekspresja, miłe zaskoczenie dla partnera partnera od samego rana czy w przerwie w pracy lub przystawka przed obiadem. Nie zakładaj z góry, że tak ma być codziennie czy co tydzień. Niech to będzie niespodzianka chociaż raz w miesiącu czy nawet rzadziej. Pamiętajcie, że celem jest walka z rutynowym, nudnym seksem o tej samej późnej porze.

3. Uatrakcyjnijcie życie seksualne. Aby skończyć z rutyną i nudą w seksie i ponownie czuć w pełni satysfakcję seksualną, koniecznie trzeba pobudzić wzajemne pożądanie i namiętność. Kiedy uświadomicie sobie w pełni, do czego może doprowadzić dalsze trwanie w rutynie, monotonii i nudzie, musicie zbudować w sobie mocne postanowienie walki i determinację oraz ustalić plan działań, mając na względzie Waszą wiedzę, jakie stałe elementy rutyny w seksie macie pokonać, zmienić, a jakie odnowić, uaktywnić lub unowocześnić.

4. Zweryfikujcie dotąd stosowane pozycje seksualne. Wprowadźcie takie, które uatrakcyjnią i ożywią Wasz seks, a przede wszystkim dadzą obojgu przyjemność. Jeżeli równocześnie zmienicie czas i miejsce uprawiania seksu, będzie to dodatkowa okazja i powód do wprowadzenia nowych, najbardziej śmiałych pozycji. Być może zechcecie sięgnąć do dodatkowej wiedzy, na przykład z książek, filmów. Zróbcie to wspólnie, będzie to kolejna okazja i zarazem środek do wzbudzenia pożądania i namiętności.

5. Zadbajcie o swój wygląd, wzbudźcie zainteresowanie seksapilem. Przestańcie się wstydzić swego ciała, zacznijcie chodzić półnago lub całkiem nago, z wdziękiem kusząc partnera.

6. Zmieńcie swoją dotychczasową aktywność lub jej brak, przed, w trakcie i po stosunku. Uwidocznijcie aktywność w rozmowie, choćby o swoich fantazjach seksualnych. Uzewnętrznijcie ją w podniecających słowach, okrzykach, ruchach, seks-tańcach (striptizie) i innych zmysłowych doznaniach. Mówiąc wprost, wyrażajcie ekspresyjnie, bez skrępowania to, co rzeczywiście czujecie. Niech tę zmianę lub nowość zauważy i pozytywnie odczuje partner. Zacznijcie rozpalać jego zmysły kuszącym, podniecającym strojem mini. Zamiast codziennej rozciągniętej piżamy, koszuli nocnej, załóż kuszące stringi. Powinniście najlepiej wiedzieć, co najbardziej podnieca partnera.

W zależności od nastawienia partnera można rozważyć celowość wprowadzenia śmielszych elementów nowości w seksie, mogą to być gadżety, filmy, pozycje seksualne, a być może także „bawienie się sobą” na oczach partnera, z myślą o wspólnym zadowoleniu z przeżycia seksualnego.

      Na koniec zapamiętajcie, rutyna w seksie małżeńskim to cichy i „niedoceniony” zabójca małżeństwa. Ujawnia się najczęściej dopiero po fakcie zdrady albo przed rozwodem.